نقش ایلات قزلباش در تشدید و تضعیف قدرت حکومت صفوی

نقش ایلات و خوانین خراسان در حکومت نادر

ایلات و خوانین در دوره های مختلف تاریخ ایران در ظهور و سقوط حکومت ها نقش داشته اند. نقش ایلات و خوانین در حکومت ها یکی از موضوعات مورد توجه در تاریخ ایران است، زیرا آن‎ها باعث دگرگونی و تحولات سیاسی اجتماعی شده اند و بسیاری از حکومت های ایران ریشه ایلیاتی داشته اند و در دوره نادر نیز ایلات و خوانین در حکومت او نقش مستقیم و غیر مستقیمی داشتند. از آنجا که حکومت نادر حکومتی بود که خاستگاه طایف...

شیخ بهایی و حکومت صفوی

ساختار نظامی و جایگاه آن در هرم قدرت حکومت صفوی

پژوهش حاضر بر آن است که به ساختار نظامی و جایگاه آن در هرم قدرت حکومت صفوی پرداخته و ناکارآمدی نظامیان را در زوال و سقوط حکومت صفوی روشن نماید. یافته های این پژوهش نشان می دهد، که قبایل ترک قزلباش آناتولی به عنوان بدنه اصلی ساختار نظامی صفویان از آغاز حرکت سیاسی- نظامی آنها برای به دست گرفتن قدرت و تشکیل حکومت وتوسعه آن تا آغاز پادشاهی شاه عباس اول، در تشکیل و توسعه دولت صفوی نقش بسزایی داشتند ...

بررسی جایگاه اجتماعی ـ تربیتی ﻟَﻠِﻪ در دوران صفوی: امیران قزلباش و غلامان حرمسرا

ﻟَﻠِﻪ به عنوان یک اصطلاح رایج در متون عصر صفوی، مفهوم نوینی بشمار نمی‌رود، اما کاربرد فراگیر آن در همان عهد، از اعتبار تاریخی و اجتماعی فراوان آن حکایت می‌کند. غروب تدریجی آن نیز که پس از صفویه اتفاق افتاد مبین این واقعیت است که حیات آن به محیط معنوی آن روزگار وابستگی شدیدی داشته است. در پژوهش حاضر، این پرسش مطرح است که للگان چه کسانی بودند و در تشکیلات حکومتی صفویه چه وظایفی را برعهده داشتند؟ در...

نقش تشیّع در جنبش‏های سیاسی صوفیان قزلباش

ایلات و عشایر آذربایجان و اران و آسیای صغیر که اندک اندک به تشیّع رو آورده و در خانقاه صوفیان اردبیل از شیخ صفی الدین اردبیلی به این سو پرورش یافته بودند به دفاع از این سلسله صوفیه (صفویه) برخاستند. آنان به تدریج از جنبه‏ی معنوی به سیاست و حکومت‏گری کشیده شده و با تشکیل اتحادیه‏ی قزلباش پایگاه عقیدتی و نظامی خود را پدید آورده و به مرور با تقویت آن توانستند شاه اسماعیل صفوی را به پادشاهی برسانند....

نخبگان ایران عصر صفوی از دیدگاه شاردن (از اواخر دورة شاه عباس اول تا اوایل دورة شاه سلیمان)

نخبگان، از ارکان اصلی هر جامعه، مهم‌ترین نقش را در تحولات جامعة خود دارند. نقش و کارکرد نخبگان مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. در این پژوهش، جامعه و نخبگان عصر صفوی، با تکیه بر سفرنامة ژان شاردن، بررسی و تحلیل شده‌اند. نخبگان آن دوره، بر اساس دو عامل اقتدار (اتوریته) و نفوذ، تقسیم‌بندی و سه گروه از نخبگان بررسی شده‌اند. البته این مرزبندی قراردادی است و گروه اول، شامل نخبگان فن‌سالاریِ...